Platforma Crowdsourcing Romeyka ma zachować język stanowiący pomost do starożytności
3 kwietnia 2024, 13:33Uruchomiona właśnie platforma crowdsourcingowa ma za zadanie uratować przed zagładą wyjątkowy język – pontyjski, zwany przez jego użytkowników ρωμαικά, czyli „rzymski”. Przymiotnik „rzymski” nie jest tutaj przypadkowy, gdyż jest to język, który stanowi pomost pomiędzy czasami współczesnymi, a greką, którą mówiono w cesarstwie wschodniorzymskim, zwanym przez nas Cesarstwem Bizantyńskim. Jednak jest to nazwa stworzona przez historiografię nowożytną. Sami mieszkańcy tego państwa zwali je Cesarstwem Rzymian. I właśnie z jego mieszkańcami i językiem łączy nas język pontyjski.
Archeolog: mamy dowody na obecność rzymskich legionistów na terenie Polski
27 kwietnia 2018, 11:34Na terenie Kujaw nawet 2 tys. lat temu przebywali rzymscy żołnierze. Świadczą o tym odkryte fragmenty oporządzenia jeździeckiego i stroju legionistów. Wiele z nich po raz pierwszy odkryto poza granicami Cesarstwa Rzymskiego – powiedział PAP dr hab. Bartosz Kontny.
W średniowiecznym kościele ołtarz zasłaniano muzułmańskim namiotem
4 lutego 2025, 11:06Fresk przed 700 lat dowodzi, że w chrześcijańskich kościołach używano muzułmańskich namiotów do zasłaniania ołtarzy, uważa doktor Federica Gigante z Uniwersytetu w Cambridge. Uczona na łamach The Burlington Magazine opisała odkrycie, na ślad którego wpadła przed laty. Fresk, który od setek lat jest tylko częściowo widoczny, pozwala też lepiej poznać chrześcijańską tradycję zasłaniania ołtarzy.
Rzymianie zanieczyszczali atmosferę bardziej, niż sądziliśmy
9 maja 2019, 11:01Nowe badania rdzeni lodowców z Mont Blanc wykazały, że działalność górnicza starożytnych Rzymian co najmniej 10-krotnie zwiększyła koncentrację ołowiu w powietrzu. Rzymianie zanieczyszczali powietrze bardziej i na dłużej, niż dotychczas przypuszczano.
W Bazylei zidentyfikowano najstarszy znany pozabiblijny dokument chrześcijański
16 lipca 2019, 13:06Badania ujawniły, że znajdujący się od ponad 100 lat w zbiorach Uniwersytetu w Bazylei papirus P.Bas. 2.43 jest najstarszym, pozabiblijnym, chrześcijańskim dokumentem z Cesarstwa Rzymskiego. Datowanie ujawniło, że list pochodzi z 3. dekady III w. n.e. i jest przez to starszy od wcześniej znanych chrześcijańskich dokumentów z rzymskiego Egiptu.
Pomiary Wielkiego Muru
11 lutego 2007, 19:22W maju naukowcy rozpoczną 4-letnie badania Wielkiego Muru Chińskiego (Wanli Changcheng). W ramach pierwszego tego typu przedsięwzięcia zostanie określona nie tylko dokładna długość, ale i przebieg fortyfikacji.
Archeolodzy odnawiają znaleziony w Afrodyzji Edykt o cenach maksymalnych cesarza Dioklecjana
3 października 2019, 12:36Eksperci pracują nad odnowieniem i udostępnieniem zwiedzającym edyktu o cenach maksymalnych, wydanego przez cesarza Dioklecjana w 301 roku. Zabytek, nad którym trwają obecnie prace, został znaleziony w Afrodyzji w Turcji. Od 29 lat prace wykopaliskowe w tym mieście prowadzi profesor Roland R.R. Smith i jego zespół z Uniwersytetu Oksfordzkiego.
A wszystko przez Imperium Rzymskie
4 września 2008, 10:22Duży zasięg Cesarstwa Rzymskiego może, wg badaczy z Uniwersytetu Prowansji, tłumaczyć większą podatność na zakażenie wirusem HIV w byłych koloniach, m.in. Francji, Grecji czy Hiszpanii. Naukowcy twierdzą, że mieszkańcy tych rejonów rzadziej bywają wyposażeni w wariant genu chroniący przed zainfekowaniem, a więc w CCR5-delta32.
Po odczytaniu inskrypcji okazało się, że to klątwa wymierzona w tancerza-rywala
8 października 2019, 15:34Prof. Attilio Mastrocinque z Uniwersytetu w Weronie odczytał inskrypcję z ok. 1500-letniej ołowianej tabliczki, znalezionej w ruinach starożytnego teatru w Cezarei Nadmorskiej. Okazuje się, że to klątwa wymierzona w tancerza o imieniu Manna. Wzywano w niej różne bóstwa i demony, które miały wyrządzić mu krzywdę.
Rzymskie wielbłądy w Europie: zwierzęta juczne, a może maskotki?
17 lutego 2012, 06:59Cesarstwo Zachodniorzymskie stało nie tylko na koniach, ale i na wielbłądach. Co więcej, były one importowane również na północ Europy. W czasie podróży siecią traktów można się więc było poczuć jak na Saharze czy stepach centralnej Azji...
